Fair Trade
Wat is Fair Trade?
Fair trade of eerlijke handel is een handelssysteem dat benadeelde producenten uit het Zuiden de kans geeft op duurzame ontwikkeling. Dankzij eerlijke handel kunnen zij een menswaardig bestaan opbouwen voor zichtzelf en voor hun familie. Een van de belangrijkste principes van fair trade is dat de producent een eerlijke prijs krijgt voor zijn product. Maar het gaat verder dan dat: eerlijke handel garandeert een reeks goede handelsvoorwaarden, respect voor de rechten van de werknemer en het milieu, een betere markttoegang en een versterking van producentenorganisaties en hun netwerken.
Het aanbod fairtradeproducten is uitgebreid en divers. Er zijn meer dan 100 verschillende voedingsproducten te vinden, zoals koffie, rijst, honing, fruitsappen… Maar fair trade beperkt zich niet tot voeding alleen. Er is ook een aanbod aan artisanale producten, cosmetica, bloemen, katoen, kleding of goud. Fair trade doet bovendien zijn intrede in nieuwe sectoren, zoals bijvoorbeeld elektronica of toerisme.
Wat is Fairtrade?
“Fairtrade” op deze manier geschreven verwijst naar Fairtrade Belgium. Het bijhorende label is kortweg het “Fairtrade Label”. Fairtrade Belgium maakt deel uit van FLO, Fairtrade International. Dit is de grootste internationale certificeringsorganisatie voor eerlijke handel. Om te zien welke productcategorieën Fairtrade-gecertificeerd kunnen zijn, klik hier.
Hoe herkent men fair trade?
Fairtradeproducten kunnen een fairtradelabel dragen. Dit kan het Fairtrade label zijn, maar er zijn er ook nog andere, zoals Fair for Life, Ecocert Fair Trade, WFTO, Naturland Fair… Er zijn ook eerlijke producten van verschillende fairtrademerken beschikbaar in België, bijvoorbeeld Oxfam fairtrade, Ethiquable, Maya Fair Trade… Sommige producten van een fairtrademerk dragen ook een fairtradelabel, maar niet allemaal.
Hoe herkent men Fairtrade?
Producten die Fairtrade-gecertificeerd zijn, herken je aan het label.
Wie zijn de fairtradeorganisaties?
Onder de “klassieke” Belgische fairtradespelers rekenen we Oxfam-Wereldwinkels, Oxfam-Magasins du monde, FairTradeGemeenten, Communes du commerce équitable, Belgian Fair Trade Federation, Miel Maya Honing en Fairtrade Belgium. Dit zijn allemaal ngo’s of vzw’s bij wie fair trade de essentie van hun werking vormt.
Daarnaast zijn er ook verschillende fairtradebedrijven. Zij verkopen uitsluitend of toch voor de grote meerderheid fairtradeproducten. Lees onze interviews om meer over hen te ontdekken.
Wat is de Week van de Fair Trade?
De Week van de Fair Trade gaat dit jaar door van 4 tot 14 oktober 2023. Het is een jaarlijkse campagne die fair trade en fairtradeproducten in de kijker zet in heel het land. Zowel op nationaal vlak met een algemene campagne, als op lokaal vlak, met een ruime waaier aan activiteiten.
Het doel is mensen bewust te maken rond eerlijke handel. Originele activiteiten die mensen motiveren om voor fair trade te kiezen, daar draait het om. Want met elke fairtradeaankoop geeft je als consument een kleine producent in het Zuiden de kans op een beter leven. Daarnaast willen we mensen informeren, want de fairtradesector evolueert voortdurend. De Week van de Fair Trade is een initiatief van het Trade for Development Centre van Enabel, het Belgisch Ontwikkelingsagentschap, in samenwerking met de belangrijkste fairtradeverenigingen in België.
Hoe evolueert de omzet & winst van van fair trade in België?
Belgen gaven nooit meer uit aan fair trade dan in 2021: gemiddeld 29,28 euro per Belg. Dat is een stijging van bijna 20% tegenover het jaar ervoor. Van dit bedrag ging 23,55 euro naar Noord-Zuid fairtradeproducten en 5,72 euro naar lokale fairtradeproducten.
Zijn er voor de toekomst belangrijke nieuwigheden te melden qua fair trade?
Fair trade doet zijn intrede in verschillende nieuwe sectoren, zoals bijvoorbeeld elektronica. Het Nederlandse bedrijf Fairphone zorgde in 2013 voor een primeur op dat vlak. Ze brachten een smartphone op de markt die conflictvrije mineralen uit Congo bevat en die geassembleerd wordt in fabrieken waar controle is op de werkomstandigheden.
Ook goud is tegenwoordig fair trade te verkrijgen. Er zijn ondertussen verschillende Belgische juweliers die ermee aan de slag zijn.
De principes van fair trade doen ook meer en meer hun intrede in de textielsector. Er is 100% eerlijke kleding, maar ook grotere kledingmerken tonen hun engagement door bijvoorbeeld lid te worden van de FairWear Foundation waardoor ze jaarlijks stappen zetten naar meer ethiek in de keten.
De laatste jaren wordt er in de fairtradesector meer en meer nagedacht over eerlijke handel voor Belgische en Europese producenten. In eigen land werden er al enkele initiatieven opgestart. Fairebel is het solidaire merk van 500 Belgische boeren. Zij bieden onder meer halfvolle melk, chocolademelk (met Fairtradecacao!) en verschillende soorten roomijs aan. Oxfam-Magasins du monde pakt uit met een Boeren uit het Noorden-assortiment in hun winkels: duurzame kleinschalige landbouwproducten van verschillende Belgische en Europese leveranciers. Ook Ethiquable heeft een gamma onder de naam Paysans d’Ici. Ook Oxfam-Wereldwinkels biedt eerlijke lokaal appelsap en een bier-assortiment onder de naam Juste.
Bijna overal! Ze zijn verkrijgbaar bij fairtrade-organisaties, grootwinkelbedrijven en gespecialiseerde distributienetwerken, maar ook in supermarkten. Wil meer weten ? Raadpleeg het gedeelte “Eerlijke handel” van de site www.tdc-enabel.be.
Nee, natuurlijk ! Het aanbod van fairtradeproducten is breed en divers. Er zijn meer dan 100 fairtrade voedingsproducten (koffie, rijst, honing, fruitsap, enz.) Op de Belgische markt. Fairtrade gaat echter niet alleen over eten: ook handwerk, cosmetica, bloemen, katoen, kleding en goud maken deel uit van het aanbod. Ten slotte investeert eerlijke handel ook in nieuwe sectoren zoals elektronica en toerisme.
De prijzen van fairtradeproducten zijn vandaag de dag nog steeds vaak hoger dan die van hun traditionele tegenhangers. de prijs van de meest ‘populaire’ fairtradeproducten, zoals vruchtensappen, bananen en koffie, verschilt echter niet (praktisch) meer van die van conventionele producten van dezelfde kwaliteit.
Eerlijke handel had in het begin nog geen goede reputatie op het gebied van kwaliteit. Dit is vandaag de dag niet meer het geval, verre van dat. Sommige fairtrade-merken zoals koffie, honing, chocolade en wodka behoren tot de beste ter wereld. De Peruaanse koffiebrander Tunki won de prijs “Koffie van het jaar”, terwijl de Belgische chocolatier Belvas de “Quality Food Award” ontving voor zijn biologische fairtrade truffels.
Fair trade komt overeen met een economisch model waarbij de producent correct wordt betaald terwijl hij praktijken ontwikkelt die steeds meer respect hebben voor het milieu. Biolandbouw daarentegen geeft aan dat groenten en fruit worden verbouwd zonder het gebruik van pesticiden of chemische meststoffen. Maar er zijn veel overeenkomsten. Meer dan 65% van de Fairtradevoedingsproducten zijn biogecertificeerd. Het label Biogarantie Belgium neemt dan weer eerlijke principes op.