Bewustmaking is een kunst

De titels van zijn toneelstukken spreken voor zich: ‘Le voyage du kawa’ (De reis van een bakje troost), ‘Les Frères Trade’ (een woordspeling op de woorden ‘broers’ en ‘fair trade’), ‘Turista, la démangeaison du Voyageur’ (Reizigersdiarree, de onweerstaanbare drang van de Toerist)… Voor de Week van de Fair Trade biedt hij een reeks van 12 korte video’s aan voor het internet. Die zijn inspirerend maar ook confronterend!

Om de sensibiliseringsaanpak voor eerlijke handel van de veelzijdige kunstenaar Rudy Goddin te begrijpen, kijken we best naar de tweede definitie die Van Dale aan het woord geeft: Sensibiliseren ‘overgankelijk werkwoord’ 1. Gevoelig of gevoeliger maken (m.n. fotografisch en medisch-biologisch) 2. BE m.b.t. personen: gevoelig maken voor een bepaald probleem, met het oog op de maatregelen die voor de oplossing daarvan noodzakelijk zijn.
Bovendien moeten we een paar jaar terug in de tijd, naar 2006.

Na 7 maanden keerde Rudy Goddin terug naar Europa en vestigde zich in Sainte-Luce in de Franse Alpen. Dat deed hij op aanraden van Fransen die hij tijdens zijn reis had ontmoet. “Ze hadden me verteld over een biologische boerderij, waar ecobouw en permacultuur beoefend werden. Ik kreeg er kost en inwoon, en in ruil daarvoor knapte ik klusjes op. Zo kon ik wat geld verdienen om de komst van Karel voor te bereiden. De boerderij was een ‘plaats van overgang’, in alle betekenissen van het woord. De reiziger annex ontdekker annex ontmoeter die ik was geworden, wou zijn vroegere leventje niet meer oppikken. Ik had genoeg van de voortdurende wedren naar contracten, de mix van vele verschillende activiteiten door elkaar, het om zich heen grijpende consumentisme … Het theater echter, stond nog steeds op mijn agenda. Mijn kameraden kenden mijn achtergrond als performer en wilden me wel eens in actie zien. Het was in die context dat ik samen met een andere artiest een mini-show opvoerde. Dat was om de opening van de yurt van de boerderij te vieren.”

Rudy Goddin is een echte koffieliefhebber. Hij kan van een kopje koffie genieten zoals anderen van een goed glas wijn. Daarom wou hij zijn werk wijden aan koffie, de omstandigheden waaronder koffie wordt gemaakt en de manieren waarop het drankje wordt geserveerd. “Het idee was om de onrechtvaardigheid en slavernij achter de koffiehandel aan de kaak te stellen.” Op de avond van de voorstelling zat de directeur van het Festival Les Montagn’Arts in het publiek. Hij zag het onderwerp van de show wel zitten en stelde Rudy voor om zijn voorstelling te financieren. In ruil daarvoor moest Rudy zijn show presenteren tijdens de volgende editie van het festival met als thema ‘reizen’.

“En zo is ‘Le voyage du Kawa’ ontstaan. Sindsdien is het toneelstukje uitgebreid op tournee geweest en heeft het verschillende ontwikkelingen doorgemaakt: gebarenconference, schaduwtheater, commedia del arte, marionetten, enz. Dat was mogelijk dankzij de steun van het Trade for Development Centre van Enabel, het Belgisch ontwikkelingsagentschap. In de loop van de voorstellingen is de toon minder didactisch en meer humoristisch geworden. Zo kunnen we het schoolpubliek beter bereiken want jongeren zijn de toekomst, de consumenten van morgen! Muzikant en acteur Frédéric Frouche Dailly voegde zich bij mij op het podium, ook dat gaf een andere dynamiek. Tegenwoordig voer ik deze show niet meer op, behalve als onderdeel van de Week van de Fair Trade. Het is een formaat dat zich er goed voor leent. De voorstelling kan worden opgevoerd in een school waar de jongeren de gelegenheid hebben om tussen te komen.”

Sindsdien heeft Rudy Goddin andere projecten ontwikkeld. Zoals ‘Turista, la démangeaison du Voyageur’. Dat is een voorstelling over solidair toerisme, geregisseerd door mimespeler Olivier Taquin. Daarin voeren de non-verbale taal en de geluidssferen de boventoon om het voor een zo groot mogelijk publiek toegankelijk te maken. En verder, ‘Les Frères Trade’, een cd met 6 tracks. De cd werd opgenomen in een clipéquitable, gemaakt in samenwerking met een jeugdcentrum en ook hier weer met de steun van het TDC.

“Gezien mijn achtergrond en mijn reizen geef ik de voorkeur aan projecten die zinvol zijn en die het publiek aanspreken. Eerlijke handel is geen houding die ik me aanmeet, het is een deel van mijn leven. Ik eet het hele jaar door fair trade, niet slechts één week. Waarom doe ik dat? Omdat ik denk dat het nodig is dat we voor onze planeet zorgen. We moeten er ook voor zorgen dat iedereen correct wordt betaald, naar waarde wordt geschat en een opleiding krijgt. In Zuid-Amerika heb ik gezien in welke omstandigheden de arbeiders leven en werken. Zoiets kun je moeilijk uit je gedachten zetten.”

Rudy Goddin, die zich nu met zijn gezin in Luik heeft gevestigd, wil naar Peru gaan om een centrum voor alternatief toerisme te openen. Hij is ook van plan toneellessen te geven aan kinderen. “Corona heeft roet in het eten gegooid. In plaats van dit jaar te vertrekken en een ‘best of’-show op te zetten in het kader van de Week van de Fair Trade, besloot ik korte video’s voor het internet te maken, 2min#netfairfilm. Die worden uitgezonden via YouTube en verspreid via sociale media. Op die manier kunnen we een breed publiek bereiken. De toon is vrolijk en licht, zoals in mijn shows. Ik zie meer voordelen in voorzichtige bewustmaking – zelfs op de achtergrond – dan in frontale propaganda. Dat is mijn eigen manier van campagne voeren: zachtjes aan, ook al zitten er enkele onfatsoenlijke fratsen in …”.

Ontdek de miniserie 2min#netfairfilm (in het Frans).